Правила поведения на железной дороге

Профилактика детского травматизма

Памятка для родителей от МЧС Республики Беларусь

Открыть памятку на весь экран можно двумя способами:
1) нажав на надпись Click to read
2) или нажав на надпись Open publication.

Ссылка на скачивание памятки: http://content.schools.by/dcrr.poreche/library/памятка_для_родителей.pdf

Як адрозніваць падваенне і падаўжэнне

Падаўжэнне (у адной марфеме – корані або постфіксе)

• 1.  Можна падабраць словы ЯНО, МАЁ
• 2.  Гэта жаночае імя (выключ. Іна, Ала)
• 3.  Гэта словы бонна, Мекка, мецца-сапрана, ванна, донна, манна
• 4.  Калі гэта дзеяслоў, і ў ім ёсць ЦЦА, то трэба ЦА закрыць пальцам. Калі ўтвараецца новы дзеяслоў, то – падваенне, калі не ўтвараецца, то – падаўжэнне.

Падваенне (у розных марфемах)

Усё астатняе

Узор разважанняў

Напрыклад, слова падаконнік. Нельга падставіць ЯНО, МАЁ. Гэта не імя. Пад трэці пункт не падыходзіць. Гэта не дзеяслоў. Вывад – падваенне (адно Н у корані акон, другое – суфікс Н).

Слова галлё. Можна падставіць ЯНО, МАЁ. Значыць, падаўжэнне.

Слова жывецца. Гэта дзеяслоў, у ім ёсць ЦЦА (пункт 4). Закрываем ЦА пальцам і чытаем – жывец(ь). такога дзеяслова не існуе. Значыць, падаўжэнне.

Слова раззлавацца. Гэта дзеяслоў, у ім ёсць ЦЦА. Закрываем ЦА і чытаем – раззлавац(ь). Такі дзеяслоў ёсць. Значыць, падваенне. (адно Ц – суфікс, ЦА – постфікс). У слове ёсць таксама ЗЗ, але адна ў прыстаўцы РАЗ, а другая – у корані. Таксама падваенне

Слова Жанна. Гэта жаночае імя, вывад – падаўжэнне.

Слова аддаць. Гэта дзеяслоў, але ў ім няма ЦЦА. Вывад – падваенне (адно Д у прыстаўцы, другое – у корані)

Асноўныя патрабаванні да напісання водгуку

Водгук на мастацкі твор належыць да найбольш складаных і адказных конкурсаў алімпіяды па беларускай мове. Гэта абумоўлена творчым характарам конкурсу.

Асноўнымі патрабаваннямі, якія неабходна ўлічваць пры напісанні водгуку, з’яўляюцца наступныя.

1.     Правільнае разуменне тэмы і ідэі прапанаванага твора.

2.     Кампазіцыйная цэласнасць і завершанасць водгуку.

3.     Інтэрпрэтацыя (тлумачэнне, раскрыццё сэнсу) слоў, вобразаў, сімвалаў, тэмы, ідэі прапанаванага твора.

4.     Сцісласць, канкрэтнасць і дакладнасць думак.

5.     Уласнае стаўленне выяўленай тэмы і сістэмы моўных сродкаў, пры дапамозе якіх перадаюцца аўтарскія пошукі, перажыванні і разважанні.

6.     Акуратнасць афармлення.

Пазбягайце наступнага:

·        Беспадстаўна вялікага аб’ёму (ад 7 да 12 старонак) водгукаў за кошт лішняй інфармацыі, не звязанай са зместам твора, загадзя падрыхтаваных уступаў і заключэнняў, паўтораў раней сказанага.

·        Празмернай “квяцістасці” стылю, дыялогаў з дзённікам, рэдактарам газеты, бабуляй, сяброўкай і іншымі. Водгук – гэта не столькі мастацкі празаічны, паэтычны ці драматургічны твор на зададзеную тэму, колькі індывідуальнае асэнсаванне таго, што і як сказаў аўтар, як вы гэта ўбачылі, зразумелі і здольныя інтэрпрэтаваць.

·        Недакладнасцей, двухсэнсоўнасці, арфаграфічных, пунктуацыйных і моўных памылак.  …А чаго толькі не каштуюць такія словы, як праменні, блакіт нябёс, сонца ранне, метафара зораў карункі! ...Аднародныя члены рабілі малюнак больш поўным, пытанні застаўлялі хвалявацца. …Звятрае на сябе ўвагу і сінтаксічна-пунктуацыйнае абрамленнне твора. …У сэрцы схаваныя і радасць, і сорам, і праменні, і цемра, прыемныя пахі і гідота. …Што такое жыццё? Гэта прамень светлы, які прамільгнуў сярод глыбокай ночы, адзін момант, праведзены на банкеце, куды цябе няведама хто запрасіў, пробліск прытомнасці сярод цемры.

·        Празмернага дакладнага пераказу твора з выкарыстаннем аўтарскіх метафар і эпітэтаў. Ваша задача не пераказаць тэкст, а расказаць пра яго, пра аўтара, пра падзеі, што згадваюцца, пра пачуцці, якія выкліканы зместам твора, прапанаванага для водгуку, - адным словам, раскрыць сэнс гэтых метафар.

Граматычныя разборы

Фанетычны разбор

1.                Назваць, колькі ў слове складоў і на які з іх падае націск.

2.                Ахарактарызаваць галосныя гукі (націскныя, ненаціскныя) і сказаць, якімі літарамі яны перадаюцца.

3.                Ахарактарызаваць зычныя гукі (санорныя, звонкія ці глухія; зацвярдзелыя, цвёрдыя ці мяккія; свісцячыя, шыпячыя) і сказаць, якімі літарамі яны перадаюцца.

4.                Назваць колькасць гукаў і літар у слове.

Марфемны разбор

1.                Выдзеліць канчатак.

2.                Выдзеліць аснову слова.

3.                Назваць корань (для гэтага змяніць слова або падабраць да яго аднакаранёвыя).

4.                Выдзеліць суфіксы, прыстаўкі, постфіксы (калі ёсць), а ў складаным слове і інтэрфіксы (злучальныя галосныя).